ሳዋ፡ መድሕን ሃገር! ብሳምሶም ብርሃነ
Posted: 12 Aug 2020, 18:04
እዛ ብኽልተ ርእሰ-ሓያላን ንዝተደገፉ፡ ዘውዳዊ ስርዓት ሃይለስላሰን ፋሺሽታዊ ስርዓት ደርግን፡ ስዒራ ናጽነታ ዝተጎናጸፈት ኤርትራ፡ ናይ ሓዋሩ ውሑስ ስርዓተ ምክልኻል ናይ ምህናጽ ብድሆ ኣብ ቅድሚኣ ተገቲሩ ነይሩ። ስለ ዝኾነ፡ ንስትራየጃውን ጅኦ-ፖለቲካውን ኣቀማምጣኣ፡ ቁጠባዊ ዓቕማ፡ ብዝሒ ህዝባን ባህላን ኣብ ግምት ዘእተወ ስርዓተ ምክልኻል ክትሃንጽ ኣንቂዳ ተበጊሳ። ብዓቕማ ዘመናዊ ኣጽዋር ዝዓጠቐ ቀዋሚ ሰራዊት ምህናጽ፡ ኣብ ልዕሊኡ ግን ኩሉ ብቑዕ ዜጋ ብመንገዲ ሃገራዊ ኣገልግሎት ኣካል ምክልኻልን ምህናጽ ሃገርን ዝኾነሉ ስርዓት ኣቚማ። በዚ መንገዲ'ዚ ንምክልኻልን ህንጸት ሃገርን ህዝባዊ ዕማም ገይራቶ።
ሳዋ ከም ማእከል ስልጠና ሓይልታት ምክልኻል ኤርትራ፡ ሃገራዊ ኣገልግሎት ድማ ከም መደብ ነዚ ክብ ኢሉ ዝተጠቕሰ ዕላማ ንምውቃዕ ኣብ 1994 ብሓደ ስራሕ ጀሚሮም፡ ተኣምር ድማ ሰሪሖም። ንሎሚ ብዛዕባ ገለ ካብ ወሰንቲ ኣበርክቶ ሳዋ ኣብ ድሕነት ሃገር (ምክልኻልን ጸጥታን) ወስ ክብል።
- ካብ እዋን ምእዋጅ ናጽነት ኣትሒዞም ብመንግስቲ ሱዳን ዝድገፉን ብኦሳማ ቢንላደን ዝምርሑን ኣሸበርቲ ገና ብግስ ከይበልና ሕብረተሰብና ከሸቚርሩን መስርሕ ዳግመ ህንጸት ሃገር ክቖጺ ተበጊሶምን ብመጠኑ ድማ ሃስያ ኣውሪዶምን። ክብሪ ንሳዋ፡ ንሃገራዊ ኣገልግሎት ዝሓወሰ ሓይልታት ምክልኻልናን ህዝባዊ ሰረቱን ኣደብ ኣትሒዝዎምን ምንቅስቓሶም ኣቕሂምዎን።
- እቲ ኣብ 1991 ብታንክታትናን መድፍዕኛታትናን ኣዲስ ኣበባ ዘእተናዮን፡ ሓድነት ኢትዮጵያ ንኽሕሎ ዝደገፍናዮን ስርዓት ወያነ፡ ኣብ 1998 ንብዝሒ ህዝቢ ኢትዮጵያን ኣህጉራዊ ዙራያትን ተኣማሚኑ ንኤርትራ ሓንሳብን ንሓዋሩን ካብ ካርታ ዓለም ክሓካ ወግዓዊ ወራር ኣዊጁልና። ክብሪ ንሳዋ፡ እቲ ክሳብ 70% ኣባላቱ ሃገራዊ ኣገልግሎት ዝነበሩ ሓይልታት ምክልኻልና ዳግም ቅልስ ዳዊትን ጎልያድን ገጢሙ ውጥን ጸላኢ ሓንሳብን ንሓዋሩን ኣበርዒኑ።
- ኤርትራ ዝነውሐ ገማግም ባሕሪን ደሴታትን ኣብ ቀዪሕ ባሕሪ ከም እትውንን ኩላትና እንፈልጦ'ዩ። እዚ ከባቢ 20% ንብረት ንግዲ ዓለም ዝሓልፎ ኣገዳሲ ኣፍደገ ብዓይኒ ስትራተጂ ኣዒንቲ ሓያላን ተፈልይዎ ኣይፈልጥን። ዕድመ ንሳዋ፡ ሓይሊ ባሕሪ ኤርትራ ዓቕሙ ብተዓጻጻፊ ዓብዩ፡ ኣብ ቅድሚ መዓስከራትን መራኽብ ሓያላን ሃገራት ቆይሙ ጸጥታ ባሕሩ ዓቂቡ ይርከብ።
- ኤርትራ ክሊ ኣየራ ካብ መሬትን ሰማይን ዝሕሉ ሓይሊ ኣየር ናይ ምቛም ብድሆ ነይሩዋ። እዚ ሓይሊ እዚ ኣብ እግሪ ተኽሉ ከሎ፡ ወራርን መጥቃዕትን ምስ ገጠመ ብዘዂርዕ መንገዲ ተመጣጣኒ ስጉምቲ ወሲዱ'ዩ። ዕድመ ንሳዋ፡ እዚ ሓይሊ'ዚ ፍርያት ሃገራዊ ኣገልግሎት ብዝኾኑ ኣባላት ተርኒዑ ሰማያቱ ብጽኑዕ ሓልዩ ይርከብ።
- ሕግን ስርዓትን መሰረት ውሽጣዊ ርግኣትን ጸጥታን ሕብረተሰብ ሃገርን እዮም። ብዘይ ጸጥታን ስርዓትን ሰላም ኮነ ሃገራዊ ልምዓት ክህሉ ኣይክእልን'ዩ። ዕድመ ንሳዋ፡ እቶም ካብ ፈለማ ናጽነት ብምጡን ዓቕሚ ዝጀመሩ ሓይልታት ጸጥታን ፖሊስን ውጽኢት ሃገራዊ ኣገልግሎት ብዝኾኑ ኣባላት ጎልቢቶም፡ ውሽጣዊ ጸጥታን ርግኣትን ኤርትራ ድማ ብደረጃ ዓለም ከም ዝምስከር ገይሮሞ ይርከቡ።
ሳዋ ከም ማእከል ስልጠና ሓይልታት ምክልኻል ኤርትራ፡ ሃገራዊ ኣገልግሎት ድማ ከም መደብ ነዚ ክብ ኢሉ ዝተጠቕሰ ዕላማ ንምውቃዕ ኣብ 1994 ብሓደ ስራሕ ጀሚሮም፡ ተኣምር ድማ ሰሪሖም። ንሎሚ ብዛዕባ ገለ ካብ ወሰንቲ ኣበርክቶ ሳዋ ኣብ ድሕነት ሃገር (ምክልኻልን ጸጥታን) ወስ ክብል።
- ካብ እዋን ምእዋጅ ናጽነት ኣትሒዞም ብመንግስቲ ሱዳን ዝድገፉን ብኦሳማ ቢንላደን ዝምርሑን ኣሸበርቲ ገና ብግስ ከይበልና ሕብረተሰብና ከሸቚርሩን መስርሕ ዳግመ ህንጸት ሃገር ክቖጺ ተበጊሶምን ብመጠኑ ድማ ሃስያ ኣውሪዶምን። ክብሪ ንሳዋ፡ ንሃገራዊ ኣገልግሎት ዝሓወሰ ሓይልታት ምክልኻልናን ህዝባዊ ሰረቱን ኣደብ ኣትሒዝዎምን ምንቅስቓሶም ኣቕሂምዎን።
- እቲ ኣብ 1991 ብታንክታትናን መድፍዕኛታትናን ኣዲስ ኣበባ ዘእተናዮን፡ ሓድነት ኢትዮጵያ ንኽሕሎ ዝደገፍናዮን ስርዓት ወያነ፡ ኣብ 1998 ንብዝሒ ህዝቢ ኢትዮጵያን ኣህጉራዊ ዙራያትን ተኣማሚኑ ንኤርትራ ሓንሳብን ንሓዋሩን ካብ ካርታ ዓለም ክሓካ ወግዓዊ ወራር ኣዊጁልና። ክብሪ ንሳዋ፡ እቲ ክሳብ 70% ኣባላቱ ሃገራዊ ኣገልግሎት ዝነበሩ ሓይልታት ምክልኻልና ዳግም ቅልስ ዳዊትን ጎልያድን ገጢሙ ውጥን ጸላኢ ሓንሳብን ንሓዋሩን ኣበርዒኑ።
- ኤርትራ ዝነውሐ ገማግም ባሕሪን ደሴታትን ኣብ ቀዪሕ ባሕሪ ከም እትውንን ኩላትና እንፈልጦ'ዩ። እዚ ከባቢ 20% ንብረት ንግዲ ዓለም ዝሓልፎ ኣገዳሲ ኣፍደገ ብዓይኒ ስትራተጂ ኣዒንቲ ሓያላን ተፈልይዎ ኣይፈልጥን። ዕድመ ንሳዋ፡ ሓይሊ ባሕሪ ኤርትራ ዓቕሙ ብተዓጻጻፊ ዓብዩ፡ ኣብ ቅድሚ መዓስከራትን መራኽብ ሓያላን ሃገራት ቆይሙ ጸጥታ ባሕሩ ዓቂቡ ይርከብ።
- ኤርትራ ክሊ ኣየራ ካብ መሬትን ሰማይን ዝሕሉ ሓይሊ ኣየር ናይ ምቛም ብድሆ ነይሩዋ። እዚ ሓይሊ እዚ ኣብ እግሪ ተኽሉ ከሎ፡ ወራርን መጥቃዕትን ምስ ገጠመ ብዘዂርዕ መንገዲ ተመጣጣኒ ስጉምቲ ወሲዱ'ዩ። ዕድመ ንሳዋ፡ እዚ ሓይሊ'ዚ ፍርያት ሃገራዊ ኣገልግሎት ብዝኾኑ ኣባላት ተርኒዑ ሰማያቱ ብጽኑዕ ሓልዩ ይርከብ።
- ሕግን ስርዓትን መሰረት ውሽጣዊ ርግኣትን ጸጥታን ሕብረተሰብ ሃገርን እዮም። ብዘይ ጸጥታን ስርዓትን ሰላም ኮነ ሃገራዊ ልምዓት ክህሉ ኣይክእልን'ዩ። ዕድመ ንሳዋ፡ እቶም ካብ ፈለማ ናጽነት ብምጡን ዓቕሚ ዝጀመሩ ሓይልታት ጸጥታን ፖሊስን ውጽኢት ሃገራዊ ኣገልግሎት ብዝኾኑ ኣባላት ጎልቢቶም፡ ውሽጣዊ ጸጥታን ርግኣትን ኤርትራ ድማ ብደረጃ ዓለም ከም ዝምስከር ገይሮሞ ይርከቡ።